O. Samuel Rajss
20.07.2020 . kg
Kraków | Klasztor i Bazylika Franciszkanów pw. św. Franciszka z Asyżu
20 lipca 1901 r. zmarł w Krakowie o. Samuel Rajss, franciszkanin, trzykrotny prowincjał, reformator zakonu na ziemiach galicyjskich.
Urodził się 4 kwietnia 1850 r. w Miejscu Piastowym koło Krosna jako Leon Rajss. Swoją religijność i powołanie zawdzięczał wychowaniu matki oraz wpływowi kościoła franciszkanów w Krośnie, do którego uczęszczał w młodości. Mając 19 lat wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych. W roku 1873 w Krakowie został wyświęcony na kapłana.
Pełnił funkcję gwardiana klasztoru franciszkanów w Sanoku oraz we Lwowie, a po złożeniu urzędu prowincjała dwukrotnie w Jaśle oraz dwukrotnie w Krakowie. Miał wielkie zdolności organizacyjne. Funkcję przełożonego krakowskiej wspólnoty pełnił m.in. w czasie, gdy w wystrój franciszkańskiej świątyni zaangażowany był Stanisław Wyspiański. Znane są historie związane z różnicami estetycznymi tych dwojga. Jedna z nich dotyczy przygotowanego przez Wyspiańskiego projektu witraża bł. Salomei. Nie został on przyjęty przez ówczesnego gwardiana, o. Rajssa, a ponieważ artysta nie dostarczył nowego projektu, zamówiono projekt u Władysława Rossowskiego, na podstawie którego wykonano witraż i zamontowano go. Gdy jednak w roku 1907 odnaleziono inny projekt Wyspiańskiego, witraż Rossowskiego wyjęto z okna prezbiterium i umieszczono go na krużgankach, gdzie można go oglądać do dziś.
O. Rajss jako prowincjał, w ciągu trzech kadencji wprowadził reformę wewnętrzną w strukturze zakonu, promując m.in. życie wspólne zakonników. Po trzecim wyborze na stanowisko prowincjała w 1899 r. wprowadził reformę życia zakonnego pod nazwą Vita perfecte communis. Władał kilkoma językami obcymi i tworzył poezję.
Zmarł po ciężkiej chorobie w nocy 20 lipca 1901 r. w Krakowie w wieku 51 lat.
Jego publikacje:
- Przewodnik duchowy dla Tercyjarzów (1884; określany także jako Brewiarzyk tercjarski)
- Zbiorek nabożeństwa dla bractw: a) Paska św. Franciszka, b) Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, c) Królowej Aniołów
- Czytania duchowne na każdy dzień miesiąca dla członków III Zakonu
- Św. Salome
- Godzinki o bł. Kunegundzie
- Przekład Adoro te devote autorstwa św. Tomasza z Akwinu